Jak leczyć koślawość kolan u dzieci?

Posted by Sklep Wesołe Buciki 06/29/2023 12:57:19

Dzieci mogą borykać się z różnymi problemami związanymi z postawą, ciałem i aspektami ortopedycznymi. Jednym z nich jest koślawość kolan. Jest to stan, kiedy dolna część kończyny odchylona jest do boku od linii środkowej ciała. W takim ustawieniu nogi przypominają swoim kształtem literę X - stykają się w miejscu kolan, z kolei między kostkami tworzy się duża przerwa. Jeśli taka sytuacja występuje u Twojego dziecka, warto ją skonsultować jak najszybciej. W naszym artykule dowiesz się, kiedy koślawość kolan to stan patologiczny, jakie mogą być przyczyny deformacji oraz jak przebiega leczenie takich schorzeń.

Koślawe kolana - czy jest to coś normalnego u dzieci?

O koślawości kolan mówimy wtedy, gdy dziecko stojące z wyprostowanymi kolanami, ze stopami ułożonymi równolegle względem siebie oraz palcami u stóp skierowanymi na wprost, posiada punkt styku w miejscu kolan, zaś w miejscu kostek powstaje spora przerwa. Co ważne - w zależności od wieku zmienia się graniczna wartość koślawości kolan. Niektóre z nich uważane są więc za prawidłowe.

Kiedy pojawiają się krzywe kolana? Zazwyczaj pomiędzy drugim a czwartym rokiem życia pojawia się koślawość, która może powiększyć się o 8-10 stopni. W ciągu kolejnych lat wartość ta powinna maleć. Zwykle dzieci w wieku 7 lat utrzymują już stabilną wartość 5-7 stopni. Jak widać, koślawość w tym wieku nie jest niczym strasznym, o ile utrzymuje odpowiednią wartość. Jeśli jednak deformacja nie uległa samoistnemu skorygowaniu, należy udać się do lekarza, który oceni stan dziecka oraz w razie potrzeby wdroży odpowiednie leczenie. Warto trzymać rękę na pulsie i zwracać uwagę na to, jak chodzi dziecko. Jeśli porusza się z ocierającymi się o siebie kolanami oraz rozstawionymi stopami, a na dodatek skarży się na ból w udach i łydkach - są to sygnały, by działać!

Jakie są przyczyny koślawości kolan?

Zanim wdrożone zostanie leczenie, ważne jest ustalenie odpowiedniej przyczyny koślawości u dzieci. Pomoże w tym bardzo dokładny wywiad lekarski, badanie obrazowe oraz badanie fizykalne. Deformacja zazwyczaj zlokalizowana jest w obrębie kości. Bardzo istotne jest dokładne określenie jej charakteru, ponieważ od tego zależy leczenie.

W przypadkach koślawości symetrycznej bezpośrednia przyczyna może być niezwykle trudna do ustalenia. Jest to koślawość idiopatyczna. Rozpoznaje się ją dzięki diagnostyce różnicowej oraz poprzez wykluczenie innych znanych powodów. Taka deformacja może śmiało postępować wraz ze wzrostem dziecka.

Jeśli chodzi o koślawość asymetryczną, tutaj sprawa jest znacznie prostsza. Zwykle przyczyną jest asymetryczne uszkodzenie stref wzrostowych po przebytym urazie, nieprawidłowe ustawienie odłamów po przebytym złamaniu, łagodne guzy kości modelujące wzrost czy zapalenie stawów.

Pozostałe przyczyny koślawości kolan u dzieci to:

• płaskostopie,

• nadwaga, otyłość,

• choroby metaboliczne,

• obniżenie napięcia mięśniowego,

• wrodzona łamliwość kości,

• krzywica,

• szybki wzrost dziecka.

Jak sprawdzić, czy dziecko faktycznie ma koślawe kolana?

Zastanawiasz się, jak dokładnie sprawdzić koślawość kolan u dziecka? Na to istnieje bardzo szybki sposób, z którego warto skorzystać. Wystarczy poprosić pociechę, aby stanęła na baczność. Nogi powinny być złączone w kostkach i stawach kolanowych. Jeśli pociecha nie jest w stanie tego wykonać, ponieważ kolana mocno się ze sobą stykają, natomiast w kostkach widnieje przerwa na ok. 4 cm lub więcej, można śmiało mówić o koślawości kolan. Jest to deformacja wymagająca specjalistycznego podejścia i leczenia, które da dobre efekty.

Koślawe kolana - diagnostyka u dziecka

By mieć pewność, że koślawe kolana to schorzenie dotyczące Twojego dziecka, należy udać się do lekarza. Istotną rolę odgrywać będzie wywiad lekarski. Lekarz z pewnością wykaże się zainteresowaniem odnośnie rozwoju dziecka, jego codziennej diety, a także zada pytanie dotyczące deformacji w rodzinie. Kolejnym krokiem podczas takiej wizyty będzie pełne badanie stóp, bioder i kolan. Lekarz podda swojej ocenie to, czy oś oraz długość kończyn dolnych jest odpowiednia. Goniometr posłuży lekarzowi do tego, by oszacować profil skrętny kości piszczelowej, a także odchylenie kości udowej. Warto podkreślić tutaj, że oś anatomiczna kończyny zostanie poddana analizie w badaniu klinicznym. Wynik powyżej 10 to spora nieprawidłowość.

Z reguły badanie fizykalne jest wystarczające, aby zdiagnozowana została koślawość kolan u dzieci. Czasem jednak lekarze decydują się na wykonanie dodatkowego badania, jakim jest RTG kończyn dolnych. To badanie pozwoli ostatecznie ocenić, jaki jest stopień odchylenia stawu kolanowego od osi mechanicznej kończyny. W warunkach prawidłowych powinna przebiegać przez środek, natomiast odchylenia rzędu 1 cm uznawane są za patologiczne.

Leczenie koślawych kolan u dzieci

Stan patologiczny związany z koślawością kolan to sytuacja, kiedy wada utrzymuje się lub, co gorsza, powiększa się po ukończonym 7. roku życia dziecka. Wskazana jest więc dokładna obserwacja oraz fizjoterapia. Celem fizjoterapii jest poprawa biomechaniki ruchu stawu kolanowego oraz sprzyjanie spontanicznej korekcji. Jeśli deformacje są bardziej nasilone, koniecznością jest interwencja chirurgiczna. Czy jest ku temu wskazanie? O tym zazwyczaj informuje zdjęcie z badania radiologicznego.

W ramach leczenia koślawości kolan można zastosować zabieg modulacji wzrostu płytką ósemkowa. Zalecany jest jeszcze w okresie wzrostowym, kiedy chłopcy mają ok. 14-15 lat, natomiast dziewczynki 13-14 lat. Większość pacjentów poddanych temu zabiegowi odzyskuje pełną sprawność po ok. 2 tygodniach. Zabieg ten polega na założeniu małej płytki na strefę wzrostową kości. Powoduje ona, że przez pewien czas kończyna rośnie asymetrycznie, a więc samoistnie prostuje powstałą wcześniej deformację.

Jeśli koślawość kolan dotyczy starszych dzieci, jednym ze sposobów wyleczenia tego schorzenia jest zastosowanie osteotomii korekcyjnej. Ten zabieg jest dość skomplikowany i polega na przecięciu kości, a następnie na jej prawidłowym ustawieniu oraz połączeniu przy użyciu gwoździ śródszpikowych aparatem zewnętrznym. Niestety, ten typ interwencji chirurgicznej bardzo obciążą organizm pacjenta, przez co powrót do pełnego zdrowia trwa zwykle ok. 3 miesiące.

Jakie ćwiczenia wspomagające można wykonywać na koślawość kolan?

Dzieci, które cierpią na koślawość kolan, powinny wykonywać różne ćwiczenia na koślawe kolana. Nie powinny one obciążać stawów kolanowych, dlatego zaleca się by grały w piłkę nożna, pływały kraulem, jeździły na koniu czy na rowerze.

Poza tym warto wykonywać ćwiczenia na koślawość kolan w siadzie z ugiętymi kolanami rozchylonymi na zewnątrz. Ćwiczenie to polega na podciąganiu stóp do nosa, raz jedną, raz drugą nocą przy użyciu rąk.

W podobnym siadzie można unosić stopy i bić nimi brawo. Do tego ćwiczenia warto podeprzeć się z tyłu rękami.

Ciekawym ćwiczeniem jest próba wstania z siadu skrzyżnego. Podczas ćwiczeń warto używać też taśmy terapeutycznej. Wystarczy położyć się na plecach z nogami zgiętymi w kolanach i rozchylać je na szerokość bioder.